DOI (Digital Object Identifier) to identyfikator dokumentu cyfrowego nadawany dowolnym przedmiotom własności intelektualnej w celu ułatwienia ich wyszukiwania, zarządzania oraz cytowania.
DOI mogą otrzymywać: czasopisma naukowe, artykuły w czasopismach, monografie, rozdziały w książkach, materiały konferencyjne, raporty techniczne, dane badawcze, zbiory danych, dzieła muzyczne lub ich fragmenty, obrazy, pliki multimedialne oraz inne formy własności intelektualnej.
Identyfikator DOI jest unikalny i niezmienny, pozwala na odnalezienie oznaczonego obiektu w sieciach cyfrowych oraz na powiązanie go z aktualnymi danymi na jego temat.
DOI przypisany jest wyłącznie do jednego dokumentu elektronicznego i nie może być zmieniony, nawet jeśli prawa własności do niego zostaną przeniesione na inną instytucję. Wydawcy mogą natomiast aktualizować elementy opisu dzieła lub dodawać nowe informacje, np. aktualny adres URL, informacje o twórcach, dostępności, dacie wydania.
DOI składa się z dwóch części oddzielonych ukośnikiem: prefiksu (przedrostka) przypisanego do wydawcy oraz sufiksu (przyrostka) nadawanego przez wydawcę, a odnoszącego się do określonego dokumentu, np.10.34768/fp2022a14
Agencje rejestracyjne DOI
Identyfikator DOI jest nadawany przez jedną z 12 uprawnionych agencji rejestracyjnych (DOI Registration Agencie), nadzorowanych przez International DOI Fundation, są to m.in. Airiti; Crossref; DataCite, mEDRA i inne. Agencje reprezentują odrębne społeczności lub dziedziny, dlatego też większość z nich ma własne unikatowe usługi przydatne społecznościom, którym służą. Wykaz agencji rejestracyjnych na stronie DOI Foundation.
Uniwersytet Zielonogórski współpracuje z agendą rejestracyjną Crossref
Crossref to międzynarodowa i najbardziej znacząca agencja rejestracyjna dostarczająca i rejestrująca linki DOI dla publikacji profesjonalnych. Identyfikuje i łączy około 150 milionów rekordów metadanych dotyczących obiektów badawczych, udostępnionych bez ograniczeń do ponownego wykorzystania.
Umowa zawarta z Crossref umożliwia nadawanie numerów DOI publikacjom naukowym wydanym przez Uniwersytet Zielonogórski.
W bazie Crossref zarejestrowane jest scentralizowane konto uczelni pod nazwą: University of Zielona Góra, Poland, obejmuje ono:
- wydawców czasopism naukowych UZ (nadają oni DOI artykułom w swoich czasopismach)
- Oficynę Wydawniczą UZ (nadaje ona identyfikatory DOI monografiom, rozdziałom w książkach oraz wydawnictwach seryjnych, wydawanych przez OWUZ).
Poszczególni wydawcy mają nadany przez agencję odrębny prefiks w ramach scentralizowanego konta UZ. Kod rozpoczyna cyfra „10”, który poprzedza stały i niezmienny dla danego wydawcy lub instytucji prefiks, np.:
DOI prefix: 10.7151 Institute of Mathematics, University of Zielona Góra, Poland
DOI prefix: 10.59442 Institute of Political Science and Administration, University of Zielona Góra, Poland
DOI prefix: 10.59444 University of Zielona Góra Publishing House, Poland
Pełny identyfikator DOI składa się z prefiksu przypisanego do wydawcy oraz sufiksu nadawanego przez wydawcę określonemu dokumentowi, np. artykułom w czasopismach czy rozdziałom w książkach, np. 10.34768/fp2022a14; 10.1515/ceer-2016-0060; 10.1038/issn.1476-46
Sufiks jest indywidualnie nadawany przez osobę rejestrującą publikację. Może to być niepowtarzalny ciąg dowolnej liczby znaków przypisanych do publikowanego dzieła, np. 10.1000/123456,10.1038/issn.1476-4687.
Aby dotrzeć do pełnego tekstu dokumentu posiadającego DOI należy wpisać do przeglądarki internetowej identyfikator DOI zgodnie z adresem, np.:
http://doi.org/10.34768/fp2022a14
http://doi.org/10.1515/ceer-2016-0060
Program antyplagiatowy iThenticate Crossref Similarity Check
Wydawcy uczelniani zarejestrowani w Crossref mogą korzystać z aplikacji Crossref Similarity Check, profesjonalnej technologii, która umożliwia sprawdzenie oryginalności artykułu przed publikacją w bazie systemu antyplagiatowego iThenticate. Baza porównawcza zawiera około 200 milionów artykułów naukowych. Narzędzie zapewnia kompleksową weryfikację treści. Po przesłaniu artykułu do serwisy redakcja otrzymuje raport, w którym wykazane są potencjalne obszary naruszeń.
Więcej informacji na stronie Crossref lub na Youtube w oficjalnym kanale Crossref (webinaria i filmy instruktażowe)
Crossref a system Polon i ORCID
Crossref może być używany do integracji materiałów naukowych z różnymi systemami cyfrowymi i aplikacjami. Powiązany jest usługą z Polską Bibliografią Naukową w systemie POL-on oraz ORCID (Open Researcher and Contributor ID).
Crossref umożliwia:
- dodawania autorów z systemu Crossref do publikacji Polskiej Bibliografii Naukowej, zob. instrukcja PBN,
- pobierania brakujących danych z Crossref przy tworzeniu publikacji na podstawie profilu ORCID (Open Researcher and Contributor ID), zob. PBN.
