Bazy bibliometryczne to podstawowe źródło danych potrzebnych do analizy cytowań, wbudowane w nie narzędzia umożliwiają śledzenie cytowań poszczególnych artykułów, ocenę wpływu publikacji i czasopism, przeanalizowanie dorobku naukowego badacza, czy konkretnej instytucji. Te bazy danych można uznać za kluczowe instrumenty, za pomocą których na podstawie statystyk cytowań artykułu lub grupy artykułów generowane są odpowiednie raporty bibliometryczne.
Web of Science Document search - Web of Science Core Collection
Platforma wyszukiwawcza wydawnictwa Clarivate Analytics, w skład której wchodzi kilka baz indeksujących czasopisma, monografie, materiały konferencyjne. Zawiera dane na temat cytowań i inne parametry bibliograficzne, także w bibliografiach załącznikowych. Web of Science udostępniana jest od 2010 r. w ramach krajowej licencji akademickiej, najczęściej wykorzystywane bazy, tj. indeksy cytowań, stanowiące część bazy Web of Science Core Collection, dostępne są dla określonych zakresów czasowych:
Science Citation Index Expanded – od 1945 r.
Social Sciences Citation Index – od 1956 r.
Arts & Humanities Citation Index – od 1975 r.
Conference Proceedings Citation Index – od 1990 r.
Book Citation Index – Science – od 2005 r.
Book Citation Index – Social Sciences & Humanities – od 2005 r.
Current Chemical Reactions – od 1985 r.
Essential Science Indicators – od 2015 r.
Z platformy Web of Science można przejść do Master Journal List (czasopisma z listy filadelfijskiej) oraz do Journal Citation Reports (ranking cytowalności czasopism wg wskaźnika Impact Factor).
Scopus Scopus - Document search
Największa baza (wydawnictwo Elsevier) indeksująca recenzowane publikacje naukowe, interdyscyplinarna, zawiera abstrakty, streszczenia artykułów z czasopism naukowych i książek, materiałów konferencyjnych, udostępnia informacje o cytowaniach. Scopus zawiera ponad 75 milionów rekordów bibliograficznych, w bazie indeksowane są także profile autorów, jednostek naukowych, naukowe strony internetowe. Dane o cytowaniach publikacji datowane są od 1970 r., na ich podstawie dostępne są w bazie automatycznie zliczane podstawowe parametry bibliometryczne. Informacje z tej bazy brane są pod uwagę przy udzielaniu grantów, a także na użytek tworzenia krajowych i międzynarodowych rankingów uczelni wyższych. Baza działa na zasadzie subskrypcji, od 2012 r. dostępna jest w ramach krajowej licencji akademickiej.
Google Scholar Google Scholar
Ogólnodostępna wyszukiwarka zasobów naukowych, indeksująca pełne teksty i/lub metadane publikacji z różnych dyscyplin. Jest źródłem informacji o cytowaniach, a jednocześnie automatycznie określa wartość podstawowych metryk bibliograficznych: jak całkowita liczba cytowań, czy h-indeks. Indywidualny profil autora pozwala zorganizować własne prace, jest publiczny i edytowalny, pozwala na bieżąco śledzić nowe odwołania do własnych publikacji.
Należy pamiętać, że informacje o cytowaniach odnoszą się jedynie do danych zawartych w powyższych bazach, czyli np. liczba cytowań artykułu w Web of Science oznacza, ile razy artykuł cytowany był w innych artykułach również znajdujących się w Web of Science (nie zawsze musi to oznaczać całokształt wszystkich cytowań artykułu). Wskaźniki cytowań dla konkretnej publikacji mogą być inne w zależności od tego, jakiej bazy użyjemy do analizy. By zatem otrzymać jak najpełniejszą informację o wpływie danej publikacji, warto posłużyć się danymi, zebranymi z różnych źródeł i baz danych.
Z uwagi na to, że pewne dziedziny nauki, czy specyficzne typy publikacji nie są dobrze reprezentowane w tradycyjnych bazach bibliometrycznych, jak Web of Science, konieczne jest wówczas znalezienie alternatywnych baz referencyjnych, będących źródłami wyszukiwania cytowań. Pamiętać też należy, że nie wszystkie bazy są ogólnodostępne: dostęp do tych komercyjnych możliwy jest na zasadzie subskrypcji. W bazach referencyjnych uzyskamy interesujące nas dane poprzez wybranie stosownej opcji – w zależności od platformy będzie konieczne zaznaczenie wyszukiwania „w cytowaniach”, „Cited By”, "Cited References", "Get Citing", "Referenced By".
Alternatywne bazy (przykłady):
BazTech - bibliograficzno-abstraktowa baza danych, która indeksuje artykuły z polskich czasopism z zakresu nauk technicznych, ścisłych i ochrony środowiska; zawiera także publikacje pełnotekstowe
ERIH PLUS - ogólnodostępna baza czasopism naukowych z dziedzin humanistycznych i społecznych
DBLP Computer Science Bibliography – baza indeksuje dane bibliograficzne dotyczące publikacji z zakresu informatyki
MathSciNet (Mathematical Reviews) – baza zawiera recenzje, streszczenia, abstrakty i dane bibliograficzne z dziedziny nauk matematycznych
CEEOL - Central and Eastern European Online Library – baza zawiera czasopisma i książki naukowe z zakresu nauk humanistycznych i społecznych z i o Europie Środkowo-Wschodniej
Astrophysics Data System - baza bibliograficzna zawierająca publikacje (abstrakty i pełne teksty) z dziedziny astronomii i astrofizyki, fizyki i nauk ogólnych, także e-printy arXiv; obsługiwana przez Smithsonian Astrophysical Observatory (SAO) w ramach grantu NASA
BioMed Central – baza ogólnodostępnych czasopism z zakresu biomedycyny
CEJSH - The Central European Journal of Social Sciences and Humanities – baza indeksująca dane bibliograficzne i abstrakty publikacji z czeskich, węgierskich, polskich i słowackich czasopism naukowych poświęconych naukom społecznym i humanistycznym
PLOS – baza czasopism o otwartym dostępie, głównie z dziedziny nauki i medycyny
ACM Digital Library – baza zawiera książki, artykuły, materiały konferencyjne, rozprawy doktorskie, prace magisterskie i raporty techniczne z dziedziny przetwarzania danych
Espacenet – baza patentów opracowywana przez European Patent Office, zawiera informacje patentowe z ponad 80 krajów i urzędów patentowych, niektóre dane patentowe zawierają tylko informacje bibliograficzne i streszczenie, inne dostępne są pełnotekstowo.
Text i data mining dla indeksów cytowań
W celu przeprowadzania niektórych specjalistycznych, zaawansowanych analiz bibliometrycznych konieczna może być ekspoloracja tekstu/danych. Wymaga to np. pozyskania wszystkich danych (całej zawartości) lub szczególnej części/grupy danych z indeksów cytowań, co nie zawsze jest możliwe na poziomie interfejsu użytkownika. Dla takich potrzeb sprawdzi się wyszukiwanie i pobieranie danych na poziomie programistycznym. Wiele z najbardziej znaczących baz indeksujących cytowania oferuje dostęp do interfejsu programowania aplikacji (API). Baza Scopus udostępnia kilka interfejsów API dla badaczy z subskrybujących instytucji naukowych, z dodatkowymi zastrzeżeniami także Web of Science, z kolei bazy takie jak np. Dimensions Digital Science, czy PubMedCentral udostępniają interfejsy API publicznie dla użytku zainteresowanych.
