BIBLIOMETRIA: WSKAŹNIKI BIBLIOMETRYCZNE dla czasopism

• punktacja ministerialna – w celach ewaluacyjnych Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego publikuje wykazy czasopism z punktacją określoną dla publikacji w tych czasopismach zawartej.

Przy ocenie jakości czasopism naukowych i ich porównywaniu branych jest pod uwagę także wiele innych parametrów bibliometrycznych, z których najpopularniejsze to:

• Journal Impact Factor (JIF)
  Tzw. “współczynnik wpływu”, wskazuje cytowalność czasopisma, wyliczany w oparciu o dane z Web of Science. Oznacza stosunek liczby cytowań w danym roku artykułów z dwóch poprzednich lat do sumy artykułów opublikowanych w tym czasopiśmie w przeciągu tych dwóch lat. Określany wg wzoru:
  IF= B/C, gdzie:
  B - liczba cytowań, które nastąpiły w danym roku (wszystkie publikacje, które ukazały się w danym czasopiśmie w ciągu ostatnich dwóch lat)
  C – liczba cytowalnych publikacji, które ukazały się w danym czasopiśmie, w ciągu ostatnich dwóch lat.
  Czasopisma z wyliczonym IF publikowane są co roku w Journal Citation Reports (Journal Citation Reports - Home (clarivate.com)).
  Przy uwzględnieniu specyfiki dziedzin, oblicza się niekiedy wedle tych samych zasad IF czasopisma dla pięciu lat: 5-year IF to zatem stosunek liczby cytowań w danym czasopiśmie do liczby artykułów na przestrzeni ostatnich pięciu lat.
• SNIP (Source Normalized Impact per Paper)
  Wskaźnik naliczany co roku dla czasopism zamieszczonych w bazie Scopus. Określa on średnią liczbę cytowań w ciągu ostatnich trzech lat, które dzieli się przez całkowitą liczbę publikacji w ciągu ostatnich trzech lat (brane są tu pod uwagę także autocytowania). W przypadku czasopism z tych dziedzin, w których cytowanie jest mniej prawdopodobne, wartość pojedynczego cytowania ma większą wagę. Parametr SNIP określa kontekstowy wpływ cytowania dla danej dziedziny, pozwala też porównać czasopisma z różnych dziedzin.
• CS (CiteScore)
  Parameter średniej cytowalności publikacji (czasopism, materiałów konferencyjnych i serii książkowych, choć nie dla kasiążek) zamieszczonych w bazie Scopus, obliczany co roku. Określa on stosunek liczby cytowań w danym roku artykułów z trzech poprzednich lat do łącznej liczby wszystkich artkułów z tego czasopisma opublikowanych w trakcie tych trzech lat. Może być wykorzystany do porównań czasopism z tej samej dziedziny nauki.
• SJR (SCImago Journal Rank)
  Miernik wyznaczany na podstawie danych zindeksowanych w bazie Scopus, przy jego określeniu znaczenie ma określona dziedzina nauki, jak i prestiż i jakość należącego do niej czasopisma. Wskaźnik określa iloraz wszystkich cytowań z ostatnich trzech lat na podstawie bazy Scimago Journal & Country Rank (Scimago Journal & Country Rank (scimagojr.com)) i liczby wszystkich artykułów naukowych, opublikowanych w czasopiśmie w tym okresie. W tym mierniku większa cytowalność dla danej dziedziny naukowej przekłada się na niższą wagę pojedynczych cytowań.
• AI (Article Influence)
  Miernik oznacza średni wpływ artykułów czasopisma w ciągu pięciu pierwszych lat po publikacji. Obliczany na podstawie danych z Web of Science i z wykorzystaniem wskaźnika Eigenfactor, który jest miarą prawdopodobieństwa wykorzystania czasopisma oraz oszacowania czasu, jaki przeciętny naukowiec poświęciłby na czytanie go. Wartości dla Eigenfactor obliczane są w bazie Eigenfactor: Revealing the Structure of Science. AI to pomnożona przez 0,01 wartość Eigenfactor, podzielona następnie przez liczbę artykułów w czasopiśmie, znormalizowaną jako ułamek wszystkich artykułów we wszystkich publikacjach.
• CNCI (Category Normalized Citation Impact) i FWCI (Field-Weighted Citation Impact)
  Wskaźniki znormalizowane, wyrażają stosunek liczby cytowań publikacji do przewidywanej wartości tych cytowań – przy tych miernikach znaczenie ma specyfika dyscypliny, a także rodzaj i rok publikacji. Używane do porównań między różnymi dziedzinami nauki. CNCI wyliczany jest w InCites na podstawie danych z Web of Science, a FWCI w SciVal na podstawie danych pochodzących z bazy Scopus.
• ICV (Index Copernicus Value)
  Parameter obliczany dla czasopism z zakresu nauk medycznych i biologicznych, wyznaczany w serwisie Index Copernicus (Index Copernicus - Opening Science) w oparciu o wartości ok. 30 mierników związanych z częstotliwością, regularnością i stabilność rynkową, wysokimi standardami edytorskimi i technicznymi oraz z wartością naukową. ICV pokazuje poziom rozwoju czasopisma, co publikowane jest w IC Journals Master Lists (ICI Journals Master List | ICI Journals Master List (indexcopernicus.com)), i ważny jest przez rok.
• h-index (Indeks Hirscha)
  Wykorzystywany zwykle do ewaluacji naukowców, może mieć także zastosowanie przy ocenie czasopism. Miernik wskazuje liczbę publikacji z czasopisma w danym roku cytowanych h i więcej razy. Określany w oparciu o dane z różnych baz cytowań.
• g-index
  Obliczany w programie Publish or Perish, miernik odzwierciedla wpływ czasopisma na podstawie rekordów publikacji. Oznacza on największą liczbę g artykułów danego czasopisma, które otrzymały łącznie co najmniej g² cytowań, czyli przykładowo czasopismo o g-index=10 zawiera 10 prac, które sumarycznie cytowane były nie mniej niż 100 razy (10²).